Ανάλογα με τον τύπο της προπόνησης που κάνετε, έχετε και τις ανάλογες προσαρμογές στο σώμα σας. Οι περισσότεροι από εσάς έχετε πάρει την αποφάση, κάποια στιγμή στη ζωή σας, να ακολουθήσετε ένα πρόγραμμα γυμναστικής, προκειμένου να πετύχετε τον στόχο που έχετε θέσει. Όμως πόσοι από σας γνωρίζετε τις μορφολογικές μεταβολές, που επιφέρει ο εκάστοτε τύπος προπόνησης στο μυικό σας σύστημα; Και κατά πόσο ο στόχος που έχετε θέσει (π.χ. αύξηση της μυϊκής μάζας) συμβαδίζει με το είδος άσκησης που επιλέξατε;
Οι ανθρώπινοι σκελετικοί μύες αποτελούνται από διαφορετικά είδη μυικών ινών.
Με βάση τις βιοχημικές και ιστοχημικές τους ιδιότητες οι ανθρώπινες σκελετικές μυϊκές ίνες ταξινομούνται σε τρία βασικά είδη: I, IIA, IIX. Τα κύτταρα αυτά έχουν την αξιοσημείωτη ικανότητα να μεταβάλλουν τη μορφολογία και αρχιτεκτονική τους, ώστε να προσαρμόζονται στα περιβαλλοντικά ερεθίσματα όπως η άσκηση.
Οι μυϊκές ίνες τύπου Ι, έχουν ερυθρή εμφάνιση (λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς τους σε μυοσφαιρίνη), υψηλή πυκνότητα μιτοχονδρίων, υψηλή οξειδωτική και χαμηλή γλυκολυτική ικανότητα, υψηλή περιεκτικότητα σε τριγλυκερίδια και μεγάλη πυκνότητα τριχοειδών αγγείων. Οι μυϊκές ίνες τύπου ΙΙΑ έχουν υψηλή πυκνότητα μιτοχονδρίων, υψηλή οξειδωτική και γλυκολυτική ικανότητα, σημαντικά αποθέματα γλυκογόνου και μέτρια ως υψηλή πυκνότητα τριχοειδών αγγείων. Οι μυικές ίνες τύπου ΙΙΧ έχουν χαμηλή πυκνότητα μιτοχονδρίων, χαμηλή οξειδωτική, αλλά υψηλή γλυκολυτική ικανότητα και μικρή πυκνότητα τριχοειδών αγγείων. Επίσης, έχει ερευνηθεί ότι η μέγιστη ταχύτητα συστολής είναι σημαντικά μικρότερη στις μυικές ίνες τύπου Ι σε σύγκριση με τις ίνες τύπου ΙΙ. Επίσης, οι ίνες τύπου Ι φαίνεται ότι παράγουν σημαντικά μικρότερα ποσά δύναμης και ισχύος, αλλά έχουν υψηλότερη αντίσταση στην κόπωση σε σύγκριση με τις ίνες τύπου ΙΙ. Όσον αφορά τις ίνες ταχείας συστολής, έχει παρατηρηθεί ότι οι ίνες τύπου ΙΙΧ παρουσιάζουν υψηλότερες τιμές ταχύτητας συστολής και παραγωγής ισχύος, σε σύγκριση με τις ίνες τύπου ΙΙΑ.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η προπόνηση αντίστασης υψηλής έντασης μπορεί να μειώσει την κατανομή των ινών τύπου ΙΙΧ και ταυτόχρονα να αυξήσει τις ίνες τύπου ΙΙΑ, ενώ το ποσοστό των ινών τύπου Ι παραμένει αμετάβλητο. Αντίθετα, η αερόβια προπόνηση και η προπόνηση ισχύος φαίνεται ότι δεν προκαλούν σημαντικές αλλαγές στην κατανομή των μυϊκών ινών. Επίσης, είναι γνωστό ότι η προπόνηση δύναμης υψηλής έντασης προκαλεί αύξηση στην εγκάρσια επιφάνεια των μυικών ινών. Αντίθετα, η προπόνηση ισχύος, παρόλο που προκαλεί σημαντικές αυξήσεις στην παραγωγή ισχύος και στην αθλητική επίδοση, δεν προκαλεί μεγάλες μεταβολές στην εγκάρσια επιφάνεια των μυϊκών ινών.
Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι η αερόβια προπόνηση, παρόλο που αυξάνει την καρδιοαναπνευστική (VO2 max) και μυϊκή αντοχή δεν προκαλεί σημαντικές αυξήσεις στην εγκάρσια επιφάνεια των μυικών ινών.
Τέλος, η αρχιτεκτονική των μυικών ινών (πάχος, τη γωνία πρόσφυσης των μυϊκών δεματίων στο επιμύιο και το μήκος των μυικών δεματίων) είναι δυνατόν να μεταβληθεί από την προπόνηση δύναμης και ισχύος.
Συμπερασματικά, παρατηρείται ότι ανάλογα με τον τύπο της προπόνησης που κάνετε, έχετε και τις ανάλογες προσαρμογές στο σώμα σας. Η γνώμη του συγγραφέα είναι να κάνετε όλους τους τύπους προπόνησης (αερόβια, δύναμη, υπερτροφία και ισχύ) καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου με σωστή δομή και σειρά.
1.Aagaard, P., Andersen, J.L., Dyhre-Poulsen, P., et al. (2001). A mechanism for increased contractile strength of human pennate muscle in response to strength training: changes in muscle architecture. Journal of physiology, 534(2): 613–623.
2.Adams, G.R., Hather, B.M., Baldwin, K.M., and. Dudley, G.A. (1993). Skeletal muscle myosin and resistance training. Journal of applied physiology, 74(2): 911-915.
3.Adams, K., O’shea, J.P, O’shea, K.L, and Climstein, M. (1992). The effect of six weeks of squat, plyometric and squat-plyometric training on power production. Journal of applied sport 4 science research, 6: 36–416.
5.Alegre, L.M., Jiménez F.M., Gonzalo-Orden J.M. (2006). Effects of dynamic resistance training on fascicle length and isometric strength. Journal of sports sciences, 24(5): 501 – 508.
6.Andersen, L.J., Aagaard, P. (2010). Effects of strength training on muscle fiber types and size; consequences for athletes training for high-intensity sport. Scandinavia journal of medicine and science in sports, 20(2): 32-38
7.Bottinelli, R., Canepari, M., Pellegrino, M.A., Reggiani, C. (1996). Force velocity properties of human skeletal muscle fibres: myosin heavy chain isoform and temperature dependence. Journal of physiology (London), 495:573–586.
8.Blazevich, A.J., and Giorgi, A. (2001). Effect of testosterone administration and weight training on muscle architecture. Medicine & science in sports & exercise, 33(10):1688–1693.
9.Blazevich, A.J., Gill, N.D., Bronks R., and Newton R.U. (2003). Training-Specific muscle architecture adaptation after 5-wk training in athletes. Medicine & science in sports & exercise. 35 (12): 2013–2022
10.Blazevich, A.J., Gill, N.D., Deans, N., and Zhou, S. (2007a). Lack of human muscle architectural adaptation after short- term strength training. Muscle nerve 35: 78–86.
11.Blazevich, A.J., Cannavan, D., Coleman, D.R., and Horne S. (2007b). Influence of concentric and eccentric resistance training on architectural adaptation in human quadriceps muscles. Journal of applied physiology, 103: 1565–1575.
12.Campos G.E., Luecke, J.L., Wendeln, H.K. (2008).Muscular adaptations in response to three different resistance-training regimens: specificity of repetition maximum training zones. European journal of applied physiology, 88: 50–60.
13.Cormie, P. McGuigan, M.R., Newton, R.U. (2010). Adaptations in athletic performance after ballistic power versus strength training. Medicine and science in sports and exercise, 42(8): 1582-1598.
14.Essen, B., Jansson, E., Henriksson, J., Taylor, A.W., Saltin, B. (1975). Metabolic characteristics of fibre types in human skeletal muscle. Acta Physiologica scandinavica, 95:153-165.
15.Enoka, R. (2002) Neuromechanics of human movement. Champaign IL: Human Kinetics.
16. Fleck, J. S., Kraemer, J. W. (2006). Σχεδι ασμός προγραμμάτων άσκησης με αντί σταση. Ι ατρι κές εκδόσει ς Πασχαλί δης, Αθήνα
17.Fitts, R.H., & Widrick, I.I. (1996). Muscle mechanics: adaptations with exercise training. Exercise and Sport Science Reviews, 24:427-473.
18.Harridge, S.D.R., Bottinelli, R., Canepari, M., Pellegrino, M.A., Reggiani, C., Esbjornsson, M., Saltin, B. (1996). Whole muscle and single fibre contractile properties and myosin isoforms in humans. Pflügers Archiv – European Journal of Physiology. 432: 913–920, 1996.
19.Kawakami, Y., Abe, T., Kuno, S. Fukunaga F. (1993). Muscle-fiber pennation angles are greater in hypertrophied than in normal muscles. Journal of applied physiology, 74(6): 2740-2744.
20.Kawakami, Y., Abe, T., Kuno, S., Fukunaga F. (1995). Training-induced changes in muscle architecture and specific tension. European journal of applied physiology, 72:37-43.
21.Kawakami, Y., Abe, T., Kanehisa, H., and Fukunaga F. (2006). Human skeletal muscle size and architecture: variability and interdependence. American journal of human biology, 18: 845–848.
22.Komi P.V., Viitasalo, J.T., Rauramaa, R., and Vihko, V. (1978). Effect of isometric strength training on mechanical, electrical, and metabolic aspects of muscle function European journal of applied physiology, 40: 45-55.
23.Kumagai, K., Abe, T., Brechue, W.F, et al. (2000). Sprint performance is related to muscle fascicle length in male 100-m sprinters. Journal of applied physiology, 88 (3): 811- 6.
24.Kyröläinen, H., Avela, J., McBride, J.M., et al. (2005). Effects of power training on muscle structure and neuromuscular performance. Scandinavia journal of medicine and science in sports, 15: 58-64
25.Lamas, L., Aoki, M.S., Ugrinowitsch, C., Campos, G.E.R., Regazzini, M., Moriscot, A.S., Tricoli, V. (2010). Expression of genes to muscle plasticity after strength and power training. Scandinavia journal of medicine and science in sports, 20: 216-225.
26.Larsson, L., and Moss, R. (1993). Maximum velocity of shortening in relation to myosin isoform composition in single fibres from human skeletal muscle fibres. Journal of physiology (London) 472: 595–614.
27.McCall, G.E., Byrnes, W.C., Dickinson, A., Pattany, P.M., and Fleck, S.J. (1996). Muscle fiber hypertrophy, hyperplasia, and capillary density in college men after resistance training. Journal of applied physiology, 81(5): 2004–2012.
28.Narici, M. (1999). Human skeletal muscle architecture studied in vivo by on-invasive imaging techniques: functional significance and applications. Journal of electromyography and kinesiology, 9: 97–103.
29.Pette, D. and Staron, R.S. (2000). Myosin isoforms, muscle fiber types, and transitions Microscopy research and technique, 50:500–509 Pette, D., and Staron, RS. (2001). Transitions of muscle fiber phenotypic profiles. Histochemistry and Cell Biology, 115:359–372
30.Potteiger, J.A., Lockwood, R.H., Haub, M.D., Dolezal, B.A., Almuzaini, K.S., Schroeder, J.M., Zebas, C.J. (1999). Muscle power and fiber characteristics following 8 weeks of plyometric training. Journal of strength and condition research, 13(3): 275-279
31.Rutherford, O.M., and Jones, D.A. (1992). Measurement of fibre pennation using ultrasound in the human quadriceps in vivo. European Journal of applied physiology, 65:433-437.
32.Seynnes, O. R., Boer, M. and Narici, M.V. (2007). Early skeletal muscle hypertrophy and architectural changes in response to high-intensity resistance training. Journal of applied physiology, 102: 368–373.
33.Simoneau, J.A., Boucard, C. (1995). Genetic determinism of fiber type proportion in human skeletal muscle. FASEB Journal, 9: 1091-5.